Mas non pas ! Quo's pas una reclama per un novel endrech per far bombança e ripalhar, encara que…
A Tanièrs i a 60 cabanas de pèiras secas.
A Tanièrs i a del monde dinamic.
Lo monde de Tanièrs an creat una associacion per restaurar lo pichon patrimòni en 2009.
Aqueste dimècres ser a La Lune Poivre, lo Jacques Crouzel animèt le Cafè òc de l'ASCO en parlant de son associacion : Petit Patrimoine Tamniès. Èra vengut amb lo Gui Phelip e lo Claude Lacombe, dos membres actius de l'associacion.
Avant de parlar del trabalh, lo Jacques a legit una poesia qu'a escrita sur la "Cabana en roïna" que parla de la ledra e del romèc que la cobrísson, de la chòta o de l'engresòla que l'abitan, dels secrets de son usatge dins los temps e de las amors qu'a estujadas…
Un dissabte per mes, los volontaris de Tanièrs se tornan trobar a l’escòla per beure lo cafè a uèit e mièja e a nòu oras se butan al trabalh per tornar bastir una cabana que menaça roïna, per reviscolar un pijonier, per consolidar una crotz que risca de s’esbolinarper adobar un lavador... I a lo fuelhardièr, lo peirièr, lo charpentier, lo maçon ; i a los vielhs, los joines, los estrangiers, tot lo monde pòt donar la man. Aprèp lo trabalh vèrs una ora de l'après-miegjorn, lo monde se tòrnan trobar a l’entorn d’una bèla taula per minjar, platussar e parlar del chantier que ven un gòt a la man.
A partir de las fotòs e dels filmes del Jacques, venguèron un fum de questions e de comentaris de la vintena de Cafeòccitanistas.
Per començar cal enlevar la mossa sus la teulada. "Que quò fai gelar !"
Cal tamben drubir los camins, los sendarels que menàvan lo monde a las fonts, a las cabanas e que foguèron abandonats, perduts o privatisats en causa del remembrament. E lo long dels camins cal plantar dels piquets d'acacià o montar una mureta de pèiras secas.
Per bastir, las pèiras son sus plaça. Per cimentar, fan del "mortièr d'agassa" : de la terra e de l'aiga. Ço qu'utilizan las agassas per bastir lo niu. Calan las pèiras amb de las sostillas (de las pichonas pèiras platas).
Per lo faitage (biscre) d'una construccion de pèiras secas li cal botar de las pèiras platas mas que "pendan sus l'aiga" quò vòl dire que son clinadas vèrs la pluèja.
Lo Jacques diguèt qu'aiman pas tròp la simetria, que manca de poesia la simetria, qu'a pas de personalitat. Utilizan un gabarit, mai sovent fan a vista de nas. "E coma avem pas tots lo meteis nas !…"ço diguèt lo Gui.
Lo monde dels filmes parlèron de lors sovenirs del lavador de Brunièr. Una se racordèt que i anava lavar los linçòls, l'autre diguèt que li fasiàn la tuada del tesson.
E lo Jacques nos montrèt la cabana Escamps ont li gardavan las polas, la cabana del Bachoil rasis la carrièra… Puèi la font de Jacky a la Marchandie, la font de la Gariga… Puèi lo forn, lo pijonnièr e lo pòrge del Pichon Salinhac ont visquèronlos vaquiers de Commarque.
Lo Jacques a fach dels filmes e de las fotòs d’aquestes moments tant importants per la vita de Tanièrs. Son de jornadas de rencontres, de transmission de saber-far, e subretot de convivialitat. Jacques Crouzel fai un trabahl de testimòni. Sap far dire. Pas de complesença, pas de precipitacion. Belcop de modestia, un bric de doçor, e de l'implicacion.
Fai pas que òbra de folclorista o d'etnològo. Fai viure lo passat e lo present de la cultura occitana de son vilatge.
Vos inviti a visitar lo blog a l’adreça : http://petitpatrimoinetamnies.blogspot.fr/
Cati Hoare